Aktywność rosyjskiego wywiadu: kim są i jak działają szpiedzy Putina?

Rosyjskie matrioszki stoją na szafce. Przedstawiają polityków i przywódców z Rosji

Uśpieni szpiedzy Putina czekają na rozkaz z Kremla nawet przez kilkanaście lat. W tym czasie integrują się z lokalną społecznością, wiodą przeciętne życie, a nawet zdarza się, że pod fałszywym nazwiskiem umierają. Dopóki nie zostaną zdemaskowani, równie długo prowadzą agresywne działania wywiadowcze w Europie. Odkryj tożsamość i sekrety rosyjskich szpiegów!

Kondycja rosyjskich służb wywiadowczych

Portrety rosyjskich urzędników i polityków leżą w gruzach

Czujność czy paranoja? Granica pomiędzy nimi coraz bardziej zaciera się. Agresja na Ukrainę spowodowała utratę zaufania do pracowników rosyjskich placówek dyplomatycznych. Od początku wojny wydalono z nich kilkaset osób podejrzanych o kolaborację ze służbami wywiadu wojskowego GRU oraz wywiadu zagranicznego SWR.

Seria afer szpiegowskich obnażyła słabości tajnych agentów Putina i – wraz z międzynarodowymi sankcjami – zmusiła prezydenta do reaktywacji “uśpionych” rosyjskich siatek szpiegowskich w Europie – agentury “nielegałów”, która w czasach zimnej wojny była uważana za “królewską dyscyplinę”. Jak dużym zagrożeniem jest teraz?

"Widać zakres agresywnych rosyjskich działań wywiadowczych w całej Europie. Prawdopodobnie wiemy tylko o dziesięciu procentach ich poczynań" – wypowiedź byłego szefa brytyjskiego wywiadu MI6 Johna Sawersa, przytoczona przez Polską Agencję Prasową w artykule o agenturze Kremla

Przeczytaj także: Rosyjskie służby specjalne: wywiad i kontrwywiad kiedyś i dzisiaj

Operacje wywiadowcze na szeroką skalę

Prezydent Rosji Władimir Putin w Moskwie. Samochody służb specjalnych w tle

Akcje demaskujące szpiegów, choć mogą świadczyć o słabnącej skuteczności rosyjskiego wywiadu, jednocześnie udowadniają, że już teraz kontroluje on wszystkie dziedziny życia europejskich społeczności. Jego funkcjonariusze są m. in. studentami, kierowcami Ubera, strażnikami miejskimi, dziennikarzami czy wolontariuszami.

W zależności od pełnionej roli w społeczeństwie, tajni agenci Putina:

  • wpływają na decyzje rządowe,
  • manipulują wyborami i referendami,
  • kontrolują kanały informacyjne, by za ich pomocą szerzyć propagandę,
  • organizują protesty, dążą do tworzenia podziałów,
  • włamują się do wrażliwych obiektów, wykradają poufne dane,
  • wnikają w struktury różnych organizacji,
  • włamują się do komputerów i sieci (przeprowadzają ataki hakerskie).
“Za największy sukces uważa się wejście do instytucji państwowych - bo tam są największe tajemnice władzy, gospodarcze, wojskowe. Nie ma jednak konieczności “wchodzenia” frontowymi drzwiami. (...) Nie każdy ma wynosić dokumenty z sejfu. Jedni np. mogą inspirować swoje otoczenie do jakichś działań, inni są zapleczem do działań dywersyjnych, jeszcze inni prowadzą rozpoznanie na wypadek wojny, czy sporządzają szczegółowe charakterystyki ludzi, którymi interesują się służby” - powiedział w rozmowie z Polską Agencją Prasową Piotr Żochowski, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich

Dotychczas Kremlowi najbardziej zależało na tajnych informacjach o polityce energetycznej oraz zbrojeniowej innych państw. Od ataku zbrojnego na Ukrainę, na celowniku szpiegów Putina są przedsiębiorstwa z sektora elektroniki oraz ośrodki badawcze. Jako że wyposażenie rosyjskiej armii w dużej mierze jest uzależnione od importowanych podzespołów i części, nałożone sankcje zagroziły utratą płynności ich produkcji. Kradzież gotowych rozwiązań (szpiegostwo przemysłowe) wiąże się więc z uzyskaniem niezależności technologicznej.

Tożsamość nielegałów – kim są rosyjscy szpiedzy?

Rosyjscy żołnierze w mundurach stoją na baczność podczas obchodów Dnia Zwycięstwa w Rosji

“Nielegały”, znani także jako “śpiochy” lub “matrioszki”, to najczęściej młodzi mężczyźni i kobiety, których życiowym celem jest rola w szpiegowskim spektaklu. Przygotowanie do niej obejmuje aspekty fizyczne, psychiczne i intelektualne. Przyszli szpiedzy muszą nie tylko znać obcy język jakby był ich rodzimym, ale także zatroszczyć się o spójność elementów nowej biografii, w tym szczegółów, które potwierdzą jej znajomość.

Ten proces dostosowywania eksperci nazywają “hodowaniem” lub “szyciem legendy”. Zaczyna się, gdy przyszły “nielegalny” ma zaledwie kilkanaście lat. Wtedy też trafia do obcego kraju i otrzymuje “nową tożsamość”, najczęściej w oparciu o prawdziwe dane, np. wykaz zmarłych niemowlaków wykradziony z Urzędu Stanu Cywilnego. Gdy natomiast taki “śpioch” zostanie zdekonspirowany, to najczęściej wraca do Rosji, gdzie nierzadko obejmuje uprzywilejowane stanowisko państwowe…

Gabinet służbowy rosyjskiego urzędnika. Na ścianie wisi portret Putina. W rogu pomieszczenia stoi flaga Rosji

Pavel Buczka – generał rezerwy w słowackim resorcie obrony

W marcu 2022 Krajowa Agencja Kryminalna Słowacji aresztowała Pavla Buczka, który przyznał się do współpracy z rosyjskim wywiadem. Pułkownik ministerstwa obrony miał dostęp do ściśle tajnych danych nie tylko na temat Słowacji, ale także NATO i Unii Europejskiej. Od 9 lat przekazywał GRU szczegóły operacji wojskowych, informacje o obronie przeciwlotniczej oraz wojskowe plany ćwiczeń. Łącznie dostał za nie co najmniej 46 tys. euro.

Siergiej Władimirowicz Czerkasow – stażysta w Trybunale w Hadze

W czerwcu 2022 holenderska agencja wywiadu zdemaskowała rosyjskiego szpiega, który – podając się za obywatela Brazylii Victora Mullera Ferreirę – zamierzał rozpocząć staż w Wydziale Śledczym w Międzynarodowym Trybunale Karnym w Hadze. Jego celem prawdopodobnie było uzyskanie dostępu do systemów cyfrowych, a konsekwencji – wpływanie na postępowania karne prowadzone przez Sąd. Mógłby niszczyć dokumenty i dowody zbrodni wojennych popełnianych przez Rosjan w Ukrainie.

Olga Kołobowa – bizneswoman w dowództwie NATO we Włoszech

W sierpniu 2022 międzynarodowe śledztwo wykazało, że Olga Kołobowa – projektantka biżuterii, filantropka i kochanka dziesiątek oficerów – w rzeczywistości nazywa się Maria Adela Kuhfeldt Rivera, a rola bizneswoman jest wykreowana jak cały jej życiorys. Rosyjska agentka przez 10 lat pozostawała w bliskich relacjach z funkcjonariuszami NATO oraz dowódcami amerykańskiej Marynarki Wojennej. Bywała w ich prywatnych mieszkaniach, a także pojawiała się na corocznych balach wojskowych i wydarzeniach organizowanych przez NATO. Nie wiadomo jednak, jakie informacje zgromadziła lub czy zainstalowała oprogramowania szpiegowskie na urządzeniach swoich partnerów.

Carsten L. – oficer niemieckiego wywiadu (BND)

W grudniu 2022 Federalny Urząd Śledczy aresztował Carstena L. Podwójny agent pracował w dziale Rozpoznania Technicznego. Trudnił się wywiadem elektronicznym i miał dostęp m. in. do wysoce wrażliwych informacji na temat Ukrainy, które zostały zgromadzone przez niemieckie służby.

Siergiej Skworcow i Jelena Kulkowa – przedsiębiorcy w Szwecji

Miesiąc wcześniej, w listopadzie 2022, głośnym echem odbiła się afera szpiegowska w Szwecji z udziałem małżeństwa Rosjan, które od 1999 roku mieszkało w Sztokholmie i przez dekadę współpracowało z GRU. Dwuosobowa komórka wywiadowcza prowadziła dwie firmy zajmujące się importem i eksportem sprzętu elektronicznego, m. in. dla lotnictwa, które były narzędziem do pozyskiwania technologii dla rodzimego przemysłu zbrojeniowego.

To może Cię zainteresować: Podsłuch w amerykańskim godle – koń trojański szalonego naukowca z ZSRR

Wpływ rosyjskiego wywiadu na Europę

Zabawkowe, plastikowe żołnierzyki na mapie Europy - symbol rosyjskiego wpływu

Putin dysponuje rozbudowaną siatką szpiegowską, która działa nieprzerwanie od czasów Zimnej Wojny. Nielegałowie pracują w konsulatach, instytucjach kulturalnych i instytucjach państwowych. Nie tylko prowadzą działalność wywiadowczą, ale także szerzą dezinformację w społeczeństwie i mają realny wpływ na decyzje polityczne. Ich celem jest destabilizacja państw europejskich.

Dżesika Dominiak
Zawodowo piszę i bawię się słowami. Prywatnie czas spędzam na siłowni, na spacerach z psem lub na kanapie, rozwiązując krzyżówki. Mam słabość do brukselki i miętowo-czekoladowej latte.
error: Treści są zabezpieczone!