Utylizacja dokumentów i niszczenie dowodów w sprawie – wszystko, co musisz wiedzieć

Mężczyzna wkłada kartkę papieru do niszczarki, z której wysypują się wióry papieru

W kontekście ostatnich wyborów parlamentarnych, w naszym kraju sporo słyszy się na temat niszczenia dokumentów. Czy faktycznie partia, która ustępuje ze stanowiska, zaciera jakieś ślady? Tego nie wiemy. Wiadomo jednak, że dokumenty nawet w najmniejszej firmie są skarbnicą poufnych informacji. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy, co grozi za niszczenie dowodów w sprawie i jak utylizować dokumenty.

Po co niszczyć dokumenty?

Firmy, urzędy i wszelkie instytucje, takie jak szkoły czy szpitale, generują tony dokumentów. Ich tworzenie jest jednak kluczowe dla działania tych organizacji. Zawiera się w nich ogrom niezwykle ważnych i poufnych informacji, do których dostęp powinien być ograniczony oraz odpowiednio chroniony.

Wystarczy się zastanowić, jak wiele przychodni lekarskich odwiedziliśmy, ile szkół zaliczyliśmy w całym etapie edukacji oraz w ilu bankach posiadamy konta. A to zaledwie mały procent spośród wszystkich miejsc, które w swoich archiwach mają informacje na nasz temat. Co ciekawe, szpitale mają obowiązek przechowywać dokumentacje medyczne pacjentów przez okres aż 20 lat! Czy chcielibyśmy, aby nasze dane dostały się w niepowołane ręce? Z pewnością nie.

Po prawnie ustalonym okresie przechowywania różnych akt, dokumenty należy bezpiecznie zutylizować. Również przy domowych porządkach warto zwrócić uwagę na sposób, w jaki wyrzucasz stare pisma. Aby Twoje dane nie zostały wykorzystane, dokładnie zniszcz kartki. Możesz je podrzeć lub użyć domowej niszczarki. Warto pozbyć się także danych zawartych na etykietach wysyłkowych. Zatem następnym razem, gdy wyrzucisz opakowanie po paczce, którą otrzymałeś, zamaż swoje dane teleadresowe.

Przemysłowe niszczenie dokumentów

Zniszczone dokumenty - strzępki papieru

Jak już wspomnieliśmy w poprzedniej części, firmy generują ogromne liczby dokumentów, które należy odpowiednio zutylizować. O ile w domowych warunkach sprawdzi się do tego niewielka niszczarka, tak w dużym przedsiębiorstwie niezbędne są maszyny przemysłowe.

Główną różnicą pomiędzy niszczarką domową a przemysłową, oprócz jej gabarytów, jest wydajność. Przemysłowe maszyny tego typu mogą zniszczyć nawet kilka tysięcy arkuszy jednocześnie. To właśnie dlatego m.in. firmy i instytucje nie wykonują tego samodzielnie. Ponadto przemysłowe niszczarki utylizują nie tylko papier. Odpowiednie noże potrafią zmielić nośniki pamięci oraz płyty CD/DVD, a nawet stemple.

Indeksy bezpieczeństwa niszczarek przemysłowych

W przypadku niszczenia dokumentacji, takich jak np. szpitalne karty pacjentów, w których znajduje się cała masa niezwykle wrażliwych danych i informacji, ważna jest również kwestia bezpieczeństwa. Wówczas należy zwrócić uwagę, czy maszyna ma odpowiednie normy i stopnie ochrony. Jeśli ich brakuje, nie można być pewnym, że dane zawarte w aktach nie zostaną odzyskane.

Niszczarki identyfikują 7 poziomów bezpieczeństwa. Aby dobrać odpowiednią maszynę, należy najpierw sklasyfikować dokumenty względem zawartych w nich danych. Pisma wewnętrzne, bez danych osobowych, wystarczy zutylizować w niszczarce kategorii P-1 lub P-2. Wrażliwe dokumentacje, których informacje nie powinny wychodzić poza określono grono trzeba zniszczyć w maszynie o poziomie P-3, P-4, a czasem nawet P-5. Tajne lub ściśle tajne akta wymagają użycia poziomu P-6 oraz P-7. Dzięki tym klasom ochrony odtworzenie dokumentów staje się całkowicie niemożliwe.

Infografika informująca o kategoryzowaniu dokumentów do niszczenia

Utylizacja cyfrowych dokumentacji

W dzisiejszych czasach dużą część dokumentacji zdigitalizowano. Co oznacza, że zamiast niejako zaśmiecać archiwa papierowymi teczkami, wszystko umieszcza się na twardych dyskach. Dostęp do tego typu danych można chronić specjalnymi hasłami, a więc nadal są one bezpieczne.

Istnieje wiele zalet tego rodzaju archiwizacji danych i dokumentów. Przede wszystkim to ekologiczne rozwiązanie. Nie wymaga również prowadzenia i zakładania specjalnych archiwów, a w porządku cyfrowym właściwie nic nie może się zgubić.

Niemniej jednak tak przechowywanych dokumentów nie wystarczy przenieść do “kosza” na pulpicie. Ich utylizacja musi przebiec w odpowiedni sposób, aby nikt nie mógł odzyskać zawartych w nich danych.  

Najskuteczniejszą metodą jest mechaniczna utylizacja danych. To znaczy, że nośniki pamięci, które zawierają różne informacje, należy zniszczyć za pomocą specjalnych niszczarek. Istnieje wiele firm oferujących takie usługi z gwarancją bezpieczeństwa.

Jeśli zależy Ci na całkowitym usunięciu danych z komputera, ale obawiasz się, że przywrócenie ustawień fabrycznych nie wystarczy, z pomocą przychodzi USB Killer – pendrive niszczący komputer. To urządzenie w niczym nie różni się wyglądem od zwykłego nośnika pamięci. W rzeczywistości jego podłączenie do laptopa całkowicie uszkadza płytę główną i niszczy urządzenie nie pozostawiając żadnych śladów

osób kupiło w ciągu ostatnich 48h!

Niszczenie dowodów w sprawie – kwestie prawne

Podczas utylizacji jakichkolwiek dokumentów należy upewnić się, że mamy do tego prawo. Traktuje o tym art. 276 Kodeksu karnego. W świetle tego przepisu:

Kto niszczy, czyni bezużytecznym, ukrywa lub usuwa dokument, którym nie ma prawa wyłącznie rozporządzać, podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat.

Jeśli zniszczone dokumenty stanowiły, bądź mogły stanowić dowód w sprawie karnej, również należy spodziewać się odpowiedzialności karnej. Szczegóły przewidzianych kar za poplecznictwo znajdują się w rozdziale XXXIII Kodeksu karnego – Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości. Jakiekolwiek ingerowanie w dowody regulują następujące artykuły:

Art. 249. – fałszowanie dokumentów

Kto przez tworzenie fałszywych dowodów lub inne podstępne zabiegi kieruje przeciwko określonej osobie ściganie o przestępstwo, wykroczenie lub przewinienie dyscyplinarne albo w toku postępowania zabiegi takie przedsiębierze, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.

Art. 250. – tuszowanie dowodów

Kto zataja dowody niewinności osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa, wykroczenia lub przewinienia dyscyplinarnego, podlega karze pozbawienia wolności do
lat 3.

Art. 252. – utrudnianie postępowania

Kto utrudnia lub udaremnia postępowanie karne, pomagając sprawcy przestępstwa uniknąć odpowiedzialności karnej, w szczególności kto sprawcę ukrywa, zaciera ślady przestępstwa albo odbywa za skazanego karę, podlega karze pozbawienia wolności do
lat 5.

FAQ – Niszczenie dokumentów

Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące niszczenia dokumentów!

Jak skutecznie zniszczyć dokumenty?

Najlepszym sposobem na zniszczenie dokumentów w domowych warunkach jest użycie niszczarki.

Jaka niszczarka do dużej firmy?

Do niszczenia wielu dokumentów w dużym przedsiębiorstwie potrzebna jest niszczarka przemysłowa.

Jak skutecznie usunąć pliki z komputera?

Aby nieodwracalnie i w pełni bezpiecznie usunąć pliki z laptopa lub nośnika pamięci, najlepiej jest mechanicznie zniszczyć urządzenia.

Co grozi za zniszczenie dokumentów?

Za zniszczenie dokumentów, do których nie ma się uprawnień, zgodnie z art. 276 kk. grozi do 2 lat pozbawienia wolności lub kara grzywny.

Co to jest poplecznictwo?

Poplecznictwo jest rodzajem przestępstwa, które polega na utrudnianiu śledztwa i postępowania karnego, m.in. niszczenie dowodów w sprawie.

Alicja Droździok
Jako studentka dziennikarstwa, uwielbiam pisać. W wolnym czasie zajmuję się personalizacją ubrań, które maluję oraz amatorsko udzielam się teatralnie. Niemniej ważną częścią mojego życia jest sport, który uprawiam, jak i śledzę.
error: Treści są zabezpieczone!