Wezwanie do stawienia się na sali sądowej wywołuje wiele trudnych emocji. Niewiedza o przebiegu rozprawy tylko niepotrzebnie potęguje obawy i naraża Cię na stresujące sytuacje, których w łatwy sposób możesz uniknąć. Chcesz zrobić jak najlepsze wrażenie i wzbudzić zaufanie sędziego? Poznaj sądowy dress code oraz zasady zachowania na sali rozpraw.
5 kroków przed rozprawą sądową – o tym musisz pamiętać
“Dostałem wezwanie do sądu w charakterze świadka” – co dalej? Przede wszystkim – jeśli nie popełniłeś przestępstwa – nie panikuj. Twoim obowiązkiem jest stawienie się na rozprawie i złożenie prawdziwych zeznań. W przeciwnym razie grozi Ci grzywna w wysokości do 3 tys. zł (art. 274., Kodeks postępowania cywilnego).
1. Sprawdź lokalizację rozprawy
Wydziały jednego sądu mogą zmieniać siedziby i być rozmieszczone w kilku budynkach, nierzadko w różnych częściach miasta. Jeśli więc wydaje Ci się, że kojarzysz adres wymiaru sprawiedliwości, bo np. codziennie przejeżdżasz obok niego, to i tak upewnij się, czy na pewno to w tym miejscu odbędzie się rozprawa.
2. Zapamiętaj termin i potwierdź go
Sąd wysyła wezwanie z wyprzedzeniem, by świadek mógł zmienić plany na dany dzień. Jeśli jesteś zapominalski, ustaw powiadomienie w telefonie lub wpisz datę rozprawy do kalendarza. Dzień przed nią sprawdź także e-wokandę (spis spraw sądowych), by dowiedzieć się, w której sali i o której godzinie się ona odbędzie.
3. Przygotuj dokumenty
Zabierz ze sobą wezwanie oraz dowód osobisty (lub inny dokument potwierdzający tożsamość), bo zostaniesz poproszony przez sędziego o jego okazanie. Jeśli chcesz podczas zeznań przedstawić dodatkowe dokumenty, to zadbaj o ich kserokopie, a jeśli boisz się, że ze stresu zapomnisz wspomnieć o czymś ważnym – przyszykuj także notatki.
4. Ubierz się odpowiednio
Strój jest twoją wizytówką. Może działać na Twoją korzyść lub wręcz przeciwnie. Postaw na formalną, skromną stylizację. W tym wypadku najlepiej sprawdzą się klasyczne fasony w stonowanych kolorach, takich jak odcienie bieli, czerni i granatu. Unikaj natomiast głębokich dekoltów, spódnic mini, sportowych butów, krótkich spodenek oraz ubrań z krzykliwymi wzorami.
5. Wyjdź z domu wcześniej
Bardzo często sądy są zlokalizowane w centrum miasta, więc – mając na uwadze możliwe korki, remonty drogowe oraz trudności z znalezieniem miejsca parkingowego – postaraj się dojechać do celu z odpowiednim zapasem czasowym. Na miejsce może okazać się, że rozprawa została przeniesiona do innej sali, a dzięki dodatkowym minutom będziesz mógł na spokojnie ją odnaleźć.
Przeczytaj także: Miesięczna pensja, zmiana tożsamości i złagodzenie kary – przywileje świadka koronnego
Wizyta w sądzie: przed wejściem na salę rozpraw
Po przekroczeniu progu sądu natrafisz na bramkę detekcyjną oraz skaner do prześwietlania zawartości torby/plecaka (procedura przypomina kontrolę na lotnisku). Ochroniarze muszą mieć pewność, że nie wnosisz żadnych niebezpiecznych przedmiotów. Za takie mogą zostać uznane nawet niepozorne nożyczki do paznokci czy pilnik, który często kobiety mają przy sobie. Ponadto prawdopodobnie usłyszysz pytanie o to, w jakim celu przyszedłeś.
Po kontroli pozostaw okrycie wierzchnie w szatni i udaj się przed właściwą salę. Możesz do niej wejść dopiero, gdy protokolant Cię wywoła (osobiście lub przez głośnik). Czekając na swoją kolej upewnij się, że wyciszyłeś telefon. Powstrzymaj się od głośnego komentowania sprawy – rozmawianie z innymi świadkami o zeznaniach może wpłynąć na Twoją wiarygodność.
Zasady zachowania w sali sądowej podczas rozprawy
W sali rozpraw zajmij swoje miejsce. Zasada jest zawsze taka sama: powód siada po prawej stronie, pozwany – po lewej, a świadkowie na ławkach dla publiczności (naprzeciwko sędziego).
10 zasad procesowego savoir vivre
- Mów tylko prawdę.
- Jeśli czegoś nie pamiętasz, przyznaj się do tego.
- Nie włączaj się w dyskusję niepytany.
- Jeśli odpowiadasz na pytanie pełnomocnika, bądź skierowany twarzą w stronę sądu.
- Wstań, kiedy zwracasz się do sądu oraz podczas ogłaszania wyroku.
- Używaj tylko formy grzecznościowej “Wysoki Sądzie” (nigdy “proszę pana/pani”).
- Nie żuj gumy, nie jedz i nie pij.
- Nie rozmawiaj z innymi uczestnikami.
- Nie okazuj emocji oraz nie kieruj się nimi.
- Bądź poważny i kulturalny. Spróbuj zachować spokój.
Rozprawa zdalna: przygotowanie do wideokonferencji
Rozprawa może odbywać się w trybie wideokonferencji, a o tym, czy Twoje przesłuchanie będzie miało charakter zdalny, dowiesz się z wezwania. Sądy korzystają z popularnych komunikatorów, takich jak Zoom, Skype i Teams. Sama procedura i obowiązujące zasady nie różnią się od obowiązujących podczas tradycyjnej rozprawy. W tym przypadku także musisz odpowiednio się ubrać i wstawać, gdy sytuacja tego wymaga.
Przed rozprawą zdalną pamiętaj, by:
- sprawdzić jakość połączenia internetowego lub zasięg sieci komórkowej,
- upewnić się, że bateria Twojego urządzenia jest naładowana,
- ustawić kamerę na poziomie oczu,
- zadbać o brak zakłóceń i hałasu w tle,
- mieć pod ręką dowód osobisty lub dokument potwierdzający tożsamość.
Przygotowanie do rozprawy sądowej – pojęcia
Wszystkie dokumenty, które zostały zgromadzone w toku postępowania, to akta sprawy. Oznacza je sygnatura (identyfikator). Ten składa się z cyfry rzymskiej (numer wydziału danego sądu), oznaczenia repertorium (wykazu spraw, do którego jest przypisana), numeru porządkowego oraz ostatnich dwóch cyfr roku.
Wokanda jest ułożonym chronologicznie wykazem spraw sądowych. Może mieć formę papierową lub elektroniczną. Zawiera podstawowe informacje takie jak: ich numery identyfikacyjne (sygnatury akt), daty, godziny i numery sal rozpraw, a także imiona i nazwiska orzeczników i ławników.
Przeczytaj także: Rozwód. Pomoc detektywa w Sądzie podczas rozwodu
Savoir vivre w sądzie – FAQ
Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania!
Jak zachowywać się w sądzie na rozprawie?
W trakcie rozprawy sądowej nie wolno jeść, pić, żuć gumy i rozmawiać z innymi. Oprócz podstawowych zasad kulturalnego zachowania, kiedy Sąd wchodzi na salę, przemawia lub zwraca się bezpośrednio do Ciebie,Twoim obowiązkiem jest wstanie.
Jak zwracać się do sądu?
Jeśli zwracasz się bezpośrednio do sądu, używaj zwrotu grzecznościowego “Wysoki Sądzie” lub “proszę Sądu”. Stoisz przed wymiarem sprawiedliwości, a nie przed jego pracownikiem, dlatego formy “proszę sędziego” czy “proszę pani” są niepoprawne.
Co wziąć na rozprawę?
Na rozprawę pamiętaj zabrać wezwanie oraz dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający Twoją tożsamość. Jeśli chcesz przedstawić dodatkowe dokumenty, musisz mieć także ich kserokopie.
Czego nie mówić w sądzie?
W trakcie przesłuchania mów rzeczowo, tylko zgodnie z prawdą. Nie ubarwiaj faktów i powstrzymaj się od wygłaszania własnych teorii spiskowych.
W co się ubrać do sądu?
Sądowy dress code bazuje na klasycznych krojach w stonowanej kolorystyce (styl “business wear”). Twoja stylizacja powinna być czysta, skromna i elegancka. Unikaj m. in. krzykliwych wzorów, ubrań sportowych lub letnich, a także pogniecionych materiałów.
Czy można iść do sądu w krótkich spodenkach?
Krótkie spodenki, podobnie jak spódniczki mini, bluzki z dużymi dekoltami czy klapki, są zakazane. Założenie ich nie tylko negatywnie wpłynie na Twój wizerunek, ale może także skutkować grzywną za naruszający powagę Sądu ubiór (do 3000 zł).
Jak zrobić dobre wrażenie w sądzie?
Jeśli chcesz zrobić dobre wrażenie w sądzie to pamiętaj o stosownym ubiorze i zasadach dobrego wychowania. Nienaganna stylizacja czy elokwencja budują Twój wizerunek.