Wybory prezydenckie w USA w pigułce: kiedy, co ile lat, system, sondaże, kandydaci 2024

Sondaże wyborcze USA – kto wygra wybory 2024?

Gdy ogłoszono, że rywalem Donalda Trumpa będzie właśnie Kamala Harris, 78-latek pewnie prowadził w sondażach. Jego poparcie wzmocniła nie tylko podmiana u demokratów, ale i nieudany zamach na jego życie z 13 lipca. W późniejszych miesiącach pozycje kandydatów zmieniały się jednak dynamicznie, a Harris zdołała wyjść na prowadzenie.

Najnowsze sondaże Ipsos z 16 października wskazują, że 45 proc. Amerykanów będzie głosować na 60-latkę, a 42 proc. na jej starszego o 18 lat rywala. Prowadzenie kandydatki demokratów w granicach błędu statystycznego oznacza, że ciężko w tym momencie wskazać faworyta do zwycięstwa.

Pewne jest natomiast, że tegoroczne wybory prezydenckie w USA budzą w Amerykanach większe emocje niż te z 2020 r. Aż 78 proc. ankietowanych deklaruje, że są absolutnie pewni oddania swojego głosu 5 listopada – 4 lata temu było to 74 proc.

Jak wyglądają wybory prezydenckie w USA? Niecodzienne zasady i system głosowania

System głosowania w wyborach na prezydenta USA jest niecodzienny i powoduje, że zwycięzcą może zostać osoba, która otrzyma mniej głosów powszechnych niż jej rywal. Taka sytuacja wydarzyła się w historii aż pięć razy – ostatnio w 2016 r., gdy Hillary Clinton przegrała walkę z Donaldem Trumpem, choć poparło ją blisko trzy miliony osób więcej.

O co chodzi? W wydarzeniu głosuje 50 stanów oraz Dystrykt Kolumbii. Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych mają jednak charakter pośredni. Oznacza to, że obywatele oddają głosy na swoich faworytów, ale ostateczną decyzję podejmują elektorzy. 

Mówiąc prościej – jeśli po zliczeniu głosów powszechnych z danego stanu okaże się, że zwyciężył w nim przedstawiciel republikanów, elektorzy z Kolegium Elektorów reprezentujący ten stan muszą oddać wszystkie swoje głosy na właśnie tego kandydata. Ostatecznie prezydentem zostaje ten, na którego zagłosuje więcej elektorów.

Każdy stan ma przynajmniej trzech takich przedstawicieli. Ich liczba różni się w zależności od liczby mieszkańców. Przykładowo Alaska to 3 głosy elektorskie, a Kalifornia – aż 54. Nieważne, jak mała byłaby różnica głosów powszechnych – zwycięzca w danym stanie otrzymuje poparcie wszystkich elektorów.

Swing states, czyli stany decydujące o wynikach wyborów

Wyniki wyborów prezydenckich USA z przeszłości pozwalają założyć z niemal stuprocentową pewnością, w których stanach zwycięży dany kandydat. Są jednak również stany wahające się – tzw. swing states – w których decyzja obywateli będzie zależała od panujących obecnie nastrojów społecznych.

To właśnie one zadecydują o tym, kto obejmie urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych w latach 2025-2029. Kampanie wyborcze kandydatów skupiają się na przekonywaniu wyłącznie mieszkańców tych stanów.