Zakazane substancje dostępne są praktycznie w każdym kraju – nie ma tu znaczenia region geograficzny ani uwarunkowania kulturowe. Co gorsza, dostęp do narkotyków staje się coraz łatwiejszy, także dla osób młodych. Na szczęście z każdym rokiem na rynku pojawiają się kolejne rozwiązania przeznaczone do skutecznego wykrywania narkotyków. Jednorazowe testy diagnostyczne, spektrometry i analizatory – zapraszamy do przeglądu najlepszych nowinek technologicznych dla organów ścigania.
Szczypta historii na początek – przemyt narkotyków
Narkotyki to problem, który towarzyszy nam od najdawniejszych czasów. Popularne za czasów Imperium Rzymskiego opium stosowano jako popularny środek nasenny, a pierwsze zapiski o konopi indyjskiej na terenie antycznej Grecji pojawiły się w V wieku p.n.e.
Najstarszy ślad spożywania narkotyków liczy sobie aż 50 000 lat. Na terenie obecnego Iraku odnaleziono szczątki pochowanego Neandertalczyka, które zawierały pozostałości zioła z gatunku ephedra o właściwościach halucynogennych. Niektórzy badacze są też zdania, że w początkach rewolucji neolitycznej (około 10 000 lat p.n.e.) pierwsi rolnicy uprawiali nie tylko zboże, lecz prawdopodobnie także i konopie.
Warto w tym miejscu nadmienić, że przez długi czas narkotyki nie były uznawane za rzecz szkodliwą. Przykładowo kapłani od tysiącleci wprowadzali się w religijny trans za pomocą konkretnych roślin i grzybów. Przed 4000 laty w starożytnych Indiach dużą popularnością cieszył się święty napój soma stworzony na bazie rośliny o tej samej nazwie, który stosowano w czasie duchowych obrzędów. Narkotyki pojawiały się również w antycznych tekstach kultury. Choćby w Odysei Homera, gdzie piękna Helena Trojańska otrzymała eliksir od egipskiej królowej, który koił ból, a także przeganiał wszelkie smutki u greckich żołnierzy.
Narkobiznes – żyła złota dla przestępców
Dziś narkotyki w większości krajów są już na szczęście nielegalne. Tam jednak, gdzie coś zostaje zakazane zaczyna kwitnąć czarny rynek. W historii przewinęło się wiele zorganizowanych grup przestępczych i osób, które „zasłynęły” z handlu narkotykami na masową skalę. Jedną z najgłośniejszych person z przestępczego półświatka był Kolumbijczyk Pablo Escobar, który u szczytu swojej potęgi przemycał do Stanów Zjednoczonych aż 15 ton kokainy dziennie. Za sprawą handlu narkotykami Escobar stał się jednym z najbogatszych ludzi na świecie i do dziś jego postać jest żywa w kulturze popularnej.
Oczywistym jest, że przemyt narkotyków stanowi duże zagrożenie dla zdrowia obywateli oraz ma destrukcyjny wpływ na stan gospodarki krajowej i światowej. Skalę tego problemu w dobry sposób unaoczniają dane statystyczne. Najnowszy światowy raport o narkotykach podaje, że w samym 2018 roku narkotyki zażywało ok. 269 milionów ludzi, co stanowi wzrost o 30% względem 2009 roku.
Co gorsza 35 milionów osób z tej puli przyznało się do regularnego stosowania zakazanych substancji i problemów z uzależnieniem. Największym popytem cieszy obecnie się kokaina (głównie w Ameryce Północnej i Południowej i w Australii) i amfetamina (Europa i Azja).
Najlepsze metody do walki z narkotykami
Walka ze zorganizowaną przestępczością nigdy nie była łatwa. Dziś jest to jeszcze trudniejsze za sprawą coraz wymyślniejszych metod stosowanych przez przemytników. Technologia to jednak miecz obosieczny – dostarcza narzędzi nie tylko przestępcom, lecz również organom ścigania. W tym właśnie miejscu płynnie przechodzimy do przeglądu kilku najlepszych profesjonalnych rozwiązań do wykrywania narkotyków.
Jednorazowe testy na narkotyki
Skuteczne wykrywanie narkotyków nie musi wiązać się wyłącznie z zakupem sprzętów elektronicznych (do tych jeszcze przejdziemy). Jednorazowe testy diagnostyczne przydają się podczas wstępnego oszacowania danej substancji na miejscu zbrodni, sprawdzaniu tropów podczas śledztwa czy rutynowych kontroli na lotniskach, w zakładach karnych i szpitalach. Narkotesty dzielimy na dwie kategorie:
- wykrywające narkotyki w ślinie lub moczu,
- produkty do badania powierzchni pod kątem śladów zakazanych substancji.
Druga kategoria reprezentowana jest przez markę SwabTek – szybki test do wykrywania narkotyków. Te rewolucyjne testy pozwalają na wykrycie różnych rodzajów narkotyków (m.in. marihuany, kokainy i amfetaminy w zależności od wersji testu) zalegających na różnego rodzaju powierzchniach i obiektach, także płynach i produktach spożywczych.
Zaletą testów jest ich szybkie i łatwe działanie. Próbka pobierana jest wacikiem, który następnie przyciska się do obszaru testowego. Po upływie 20 sekund pojawi się wynik w postaci koloru odpowiadającego danej substancji. Oczywiście należy pamiętać, że wynik uzyskiwany dzięki testom SwabTek nie daje 100% wiarygodności. Pewny rezultat można uzyskać jedynie w warunkach laboratoryjnych. Jednorazowe testy narkotykowe pozwalają jednak wysnuć wstępne wnioski.
Spektrometry Ramana
Przejdźmy teraz do elektroniki. W tej kategorii dużą skutecznością cechują się spektrometry Ramana. Pozwalają one na wykrycie zakazanych substancji w płynach, proszkach lub obiektach stałych bez konieczności otwierania pojemnika, w którym są przechowywane. Wszystko dzięki zjawisku zwanym spektroskopią Ramana.
Polega ono na wykorzystaniu rozproszenia światła do pozyskania informacji o strukturze cząsteczki, a tym samym do identyfikacji związku chemicznego. Spektroskopy wykorzystywane są do kontroli na lotniskach, portach morskich i przejściach granicznych w celu wykrywania przemycanych narkotyków i materiałów wybuchowych.
https://www.youtube.com/watch?v=ySVF9aNSx_k
Jedną z najlepszych propozycji z tej kategorii jest ręczny spektrometr Cora 100 Anton Paar. Pomimo kieszonkowych wymiarów i lekkiej wagi sprzęt posiada duże możliwości operacyjne. Dzięki bogatej bazie spektralnych widm Ramana Cora 100 wykrywa nie tylko narkotyki, lecz również materiały wybuchowe i bojowe środki chemiczne, a także określa stopień niebezpieczeństwa badanej substancji – a to wszystko w zaledwie kilka sekund i bez fizycznego kontaktu z próbką badawczą. Do tego dodajmy ergonomiczną konstrukcję odporną na uszkodzenia mechaniczne, wodę i kurz, a także intuicyjny interfejs i wygodne przyciski.
Innym ciekawym rozwiązaniem jest wykrywacz substancji płynnych SecurSCAN LQ Plus zaprojektowany z myślą o przesiewowej kontroli płynów w butelkach, puszkach oraz innych pojemnikach. W przeciwieństwie do poprzedniego urządzenia LQ-Plus nie identyfikuje konkretnych związków chemicznych, a jedynie weryfikuje, czy w badanej cieczy znajduje się potencjalnie niebezpieczna substancja. Jest to więc dobra propozycja do zabezpieczania miejsc szczególnie narażonych na ataki terrorystyczne i przemyt narkotyków – lotniska, budynki rządowe i obiekty wojskowe.
Elektroniczne wykrywacz narkotyków w próbce sliny
W kontekście pracy funkcjonariuszy organów ścigania badanie próbek śliny, jest równie ważne jak sprawdzanie powierzchni. Do tego zadania najlepiej wykorzystać nowoczesny wykrywacz narkotyków w ślinie WDTO-10 marki AquilaScan. Kieszonkowe, poręczne urządzenie w ciągu zaledwie kilku minut przeanalizuje próbkę pod kątem obecności amfetaminy, kokainy, opiatów i kilku innych substancji.
Do najważniejszych zalet tego modelu zalicza się prosta, intuicyjna obsługa i wbudowana drukarka, dzięki której można wydrukować wynik badania. Ta ostatnia funkcja przydaje się do pozyskiwania i archiwizacji materiałów dowodowych, a także do sporządzania raportów. Tym samym jest to doskonały wybór do zastosowania na przejściach granicznych i w czasie patroli policyjnych.
Powyższy przegląd obejmuje jedynie część propozycji, z jakich mogą skorzystać organy ścigania i służby porządkowe do walki z narkobiznesem. Równie przydatne okazują się lokalizatory GPS, skanery częstotliwości radiowych i oprogramowanie monitorujące – te oraz inne rozwiązania mogą przesądzić o sukcesie danej operacji. Warto więc postawić na sprawdzone, profesjonalne urządzenia, które znacznie zwiększą szansę na ujęcie przemytników.
Dobrze, że szybkie testy są ogólnodostępne. Od lat pracuję ze zbuntowana młodzieżą i niejednokrotnie w wielu miejscach pracy spotkałam się z używaniem takich testów.
Już w 10 000r p.n.e. wiedzieli że konopie nie są złe. A dzisiaj za to ludzie trafiają do więzienia. Oto przykład jak się cofnąć w rozwoju.
Jak pracowałam na lotnisku, to używaliśmy spekometrów i muszę powiedzieć, że byłam zdziwiona. Rzeczywiście nie trzeba było otwierać szamponów czy innych płynów. I nie jednego bandziora przyłapaliśmy na przemycie.