Odkrycie technologii stealth dało początek nowej erze militarnej rywalizacji w przestrzeni powietrznej. Czy dzięki niej samoloty stały się całkowicie niewidzialne? Nie do końca, ale do pewnego momentu pozostają praktycznie niewidoczne dla radarów obrony przeciwlotniczej. To właśnie te kilka sekund pozwala zyskać przewagę taktyczną, która może przesądzić o wyniku prowadzonych działań, a nawet zaważyć na losach wojny. Odkryj militarną tajemnicę technologii stealth!
Co łączy radzieckiego fizyka z amerykańską technologią? Historia techniki stealth
Na początku lat 60. wydawnictwo “Radzieckie radio” opublikowało książkę “Metoda fal krawędziowych w fizycznej teorii dyfrakcji” autorstwa Piotra Ufimcewa. Fizyk, który interesował się lotnictwem, inżynierią radiową i związanymi z nią problemami technicznymi, słusznie zauważył, że kształt obiektu decyduje o tym, w jaki sposób fale radiowe odbijają się od niego.
Rosjanie zignorowali potencjał tego odkrycia, ani tym bardziej nie widzieli w nim zastosowania militarnego. Po tym, jak artykuły Ufimcewa zostały w sekrecie przetłumaczone na język angielski, szansę wykorzystali Amerykanie. Inżynierowie z Lockheed, ci sami, którzy zaprojektowali pierwszy samolot myśliwski podczas II wojny światowej, dostrzegli szereg możliwości, jakie przed nimi się otworzyły. I tak o to radziecki model dyfrakcji fal elektromagnetycznych stał się kamieniem węgielnym zachodniej technologii stealth.
Niewidzialny kamuflaż – technologia stealth w praktyce
A czym tak właściwie ona jest? “Stealth” w dosłownym tłumaczeniu oznacza skradanie się/działanie z ukrycia. W technice wojskowej nazwa ta przyjęła się jako określenie rozwiązań, które nie tylko oszukują ludzkie oko, ale przede wszystkim zmniejszają prawdopodobieństwo wykrycia obiektu przez stacje radiolokacyjne.
Forma kamuflażu różnią się w zależności od charakteru terenu, nad którym samolot wykonuje lot, specyfiki misji, pory roku, a nawet dnia. “Niewidzialność” zapewniają:
- farby i lakiery absorbujące promieniowanie radarowe,
- spłaszczone dysze wydechu i funkcję chłodzenia gazów wylotowych (zmniejszają ślad termiczny poprzez rozpraszanie ciepła),
- wentylatory silników ukryte w kanałach w kształcie litery “S” (zmniejszają hałas),
- układy o niskiej mocy i małym zasięgu (maskują działanie systemów komunikacji),
- kształt kadłuba tzw. latające skrzydło (rozprasza fale, zamiast je odbijać),
- system zarządzania smugą kondensacyjną,
- taktyka działania (nocne loty),
Pierwszy samolot stealth
Symbolem technologii stealth jest odrzutowy samolot bombowy F-117 Nighthawk. Jego kształt zaprzecza zasadom aerodynamiki, a sami konstruktorzy od początku nazywali go “beznadziejnym diamentem” o skrajnie wątpliwej funkcjonalności. Niesłusznie. Prototyp maszyny nie tylko zdał test, ale także miał około tysiąc razy mniejszą od drona widoczność dla radarów. Na jego sukces złożyło się kilka czynników, m. in. zrezygnowanie z radaru pokładowego, schowanie silników w kadłubie oraz zasłonięcie wylotów dysz. Najważniejszą rolę odegrała jednak powierzchnia konstrukcji, która – złożona z fragmentów płaszczyzn pod określonymi kątami – część fal radarowych rozpraszała w różnych kierunkach. Pozostałe pochłaniał pokrywający ją lakier.
Przeczytaj także: Wojskowy projekt badawczy, spisek firm farmaceutycznych czy broń biologiczna? Cała prawda o chemtrails
Wysoka cena niewidzialności – ograniczenia
Przekonanie, że samoloty stealth są całkowicie niewidoczne dla radarów jest jednak błędne. Technologia ta ma jedynie maksymalnie opóźniać ich wykrycie. Z drugiej strony należy rozpatrywać różne scenariusze przebiegu wojny – wiele z nich nie wymaga sięgania po zasoby stealth. Historia niejednokrotnie pokazała, że pożądany efekt można uzyskać i bez nich. Dlaczego warto mieć to na uwadze?
Samoloty stealth mają ograniczoną ładowność i zwrotność. Już sam proces budowania ich jest żmudny, skomplikowany i kosztowny. Wymaga zarówno drogiego sprzętu jak i współpracy najlepszych specjalistów z branży. Nawet niewielka szczelina pomiędzy panelami nadwozia może pozbawić go “niewidzialności”. Na przykład samolot myśliwski F-22 Raptor wykazywał tolerancję produkcyjną rzędu 1/10 000 cala.
Technologia stealth – FAQ
Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania!
Jak działa radar?
Stacja radiolokacyjna emituje fale elektromagnetyczne, które odbijają się od obiektów i powracają do jej anteny. W ten sposób uzyskuje informacje o dokładnej pozycji, wielkości oraz rodzaju napotkanych przeszkód.
Na czym polega technologia stealth?
Technologia stealth, znana także jako LOT (Low Observability Technology), jest jednym z największych osiągnięć lotnictwa wojskowego. To szereg metod kamuflażu, które mają na celu zmylenie obrony powietrznej przeciwnika i opóźnienie wykrycia obiektów przez jego radary (eliminuje odbicia sygnałów wysyłanych w widmie dźwiękowym, podczerwonym czy radiowym). Znajduje zastosowanie bojowe zarówno w przypadku działań prowadzonych w powietrzu, jak i na morzu lub lądzie. W zależności od ich charakteru, może, ale nie musi prowadzić do uzyskania przewagi taktycznej.
Kto wymyślił technologię stealth?
Punktem wyjściowym dla rozwoju technologii stealth była teoria Piotra Ufimcewa. W latach 60. XX wieku radziecki fizyk pracował nad modelami zmian kierunku fal elektromagnetycznych pod odbiciu się od różnych kształtów geometrycznych.
Który kraj ma najwięcej myśliwców stealth?
Według oficjalnych statystyk najwięcej myśliwców stealth mają Stany Zjednoczone – około 600 sztuk. Drugie miejsce na podium przypada Chinom, które – według “South China Morning Post” – eksploatują około 150 sztuk.
Co wymusza kształt obiektów typu stealth?
Samoloty stealth są połączeniem płaskich struktur bez wypukłości, wklęśnięć i ostrych, wystających elementów. Taka konstrukcja rozprasza odbijające się od niej sygnały radarowe.
Czy istnieje niewidzialny samolot?
Nie, nie istnieją niewykrywalne we wszystkich widmach samoloty, ale dzięki technologii stealth ujawnienie ich obecności w przestrzeni powietrznej jest opóźnione.
Jak samoloty stealth unikają radarów?
Samoloty stealth są wykonane z kompozytów, które pochłaniają lub odbijają sygnały radarowe. Dodatkowo
Co pochłania fale radiowe?
Konstrukcję samolotu pokrywa Radar Absorbing Materials (RAM) – materiał, który absorbuje fale elektromagnetyczne. Powłoka ta jest jednak bardzo delikatna i nawet mikrouszkodzenia w poszyciu mogą wpłynąć na jej skuteczność. Dotychczas inżynierom nie udało się zaprojektować w pełni maskującej farby.
To może Cię zainteresować: Delfiny w roli tajnych agentów: jak US Navy i rosyjska armia wykorzystują morskie ssaki do celów bojowych?