Więzienia to jedne z najlepiej strzeżonych miejsc. W XXI wieku ich system zabezpieczeń jest na bardzo wysokim poziomie i ucieczka z takiego zakładu jest wręcz niemożliwa. Jak było kiedyś?
Alcatraz to jedno z najsłynniejszych więzień świata. Powstało na kamiennej wyspie (stąd też jej potoczna nazwa „The Rock”), zlokalizowanej 2,4 km od San Francisco. Początkowo znajdowała się tam latarnia morska i wojskowe fortyfikacje. W 1868 roku zbudowano więzienie militarne, a w 1933 roku przekształcono je na miejsce o zaostrzonym rygorze. Funkcjonowało do 1963 roku.
Zaklęta wyspa
Wyspę otaczają wzburzone, zimne wody zatoki San Francisco, dlatego w 1861 roku zdecydowano się na stworzenie tam „domu” dla więźniów wojny domowej. Początkowo jeńcy znajdowali się w piwnicach wartowni. Dopiero w 1868 roku Alcatraz oficjalnie przekształciło się w więzienie wojskowe. W 1898 roku z powodu wojny Hiszpańsko-Amerykańskiej, liczba osadzonych zwiększyła się z 26 do ponad 450. W 1906 roku po trzęsieniu ziemi w San Francisco na wyspę przeniesieni zostali także więźniowie cywilni.
By No machine-readable author provided. BLuP1~commonswiki assumed (based on copyright claims). [GFDL, CC-BY-SA-3.0 or CC BY 2.5], via Wikimedia Commons
W 1933 roku więzienie otrzymało status federalnego, a już w 1934 przypłynął pierwszy transport 137 skazanych. Większość z nich notorycznie napadała na banki oraz popełniała morderstwa. Na wyspie znajdowała się również obsługa, składająca się ze 155 osób. Co ciekawe, byli oni wyszkoleni tylko i wyłącznie w zakresie bezpieczeństwa, a nie resocjalizacji.
Więźniom teoretycznie przysługiwały tylko i wyłącznie 4 prawa:
- Do schronienia
- Do opieki medycznej
- Do pożywienia
- Do ubioru
Jakakolwiek rekreacja oraz odwiedzin przez rodzinę, możliwa była tylko po ciężkiej pracy. Nieposłuszeństwo skutkowało zakładaniem ciężkich łańcuchów i zamykaniem w izolatce, gdzie dostępna była tylko woda i chleb. Osadzeni trzymani byli w celach o wymiarach 2,7m x 1,5m x 2,1m. Nie mieli zbyt wiele prywatności, a na wyposażeniu dysponowali łóżkiem, stolikiem i miejscem do umycia oraz toaletą. W ciągu całego okresu istnienia więzienia federalnego, przez Alcatraz przewinęło się mnóstwo znanych bandytów – m.in. Al Capone.
Zabezpieczenia
Alcatraz – miejsce o zaostrzonym rygorze, otoczone przez silne prądy, zabudowane stalą i betonem, postrzegane było, jako więzienie, z którego absolutnie nie da się uciec. Pomijając systemy zabezpieczeń, samo usytuowanie było ogromną przeszkodą w drodze do wolności.
W 1912 roku wzniesiony został budynek, w którym znajdowały się bloki z celami. Oprócz nich mieściło się tam biuro naczelnika, pokój spotkań, biblioteka oraz fryzjer. W pobliżu zlokalizowana była także kuchnia z jadalnią, a nad nimi szpital.
Z biegiem czasu do systemów bezpieczeństwa zamontowano mnóstwo elektroniki. Zamki w celach zostały wymienione na odporne na wytrychy, dodatkowo otwierane były elektronicznie. Przed wejściem do jadalni i warsztatów zamontowano wykrywacze metali. W tych pomieszczeniach umieszczono również zdalnie sterowane pojemniki z gazem łzawiącym oraz galeryjki, gdzie przebywali wartownicy z bronią maszynową. Wprowadzone zostały ulepszenia toalet i systemu elektryczności. Stare tunele uszczelnione zostały betonem, aby uniknąć ucieczek i ukrywania się tam więźniów. Drzwi frontowe zrobione były z ciężkiej stali. Miejsce rekreacyjne oraz inne pod gołym niebem, zabezpieczone były wokół wysokim na 7,6m płotem z drutem kolczastym na jego szczycie. Oprócz tego na wyspie w strategicznych punktach zlokalizowano wieże strażnicze.
By Wikih101 (Own work) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
Ucieczki
Choć może się wydawać, że ucieczka z tego miejsca jest absolutnie niemożliwa, w historii Alcatraz takich prób było aż 14. Spośród 36 śmiałków, 2 próbowało uciec dwukrotnie. 23 zostało złapanych, 6 zastrzelonych, 2 utonęło, a 5 określanych jest, jako „poszukiwani, prawdopodobnie utonęli”.Alcatraz zostało zamknięte w 1963 roku.
Dzisiaj więzienie jest wykorzystywane przez Hollywood przy produkcji filmów, możliwa jest także wycieczka do tego miejsca w celu zwiedzania. Wyspa zarządzana jest przez National Park Service. Skusilibyście się na odwiedziny?
Zdjęcie główne: Don Ramey Logan [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
Chciałbym kiedyś wybrać się na zwiedzanie Alcatraz. Interesujące miejsce, chociażby przez surowe budownictwo i nietypowe systemy zabezpieczeń, które oczywiście z biegiem czasu trzeba było unowocześnić. Jestem ciekaw, czy tak mały odsetek więźniów próbujących stamtąd uciec, to wynik jakichś wyjątkowo dokładnych i bezawaryjnych systemów czy może raczej przyczyniła się do tego lokalizacja więzienia.
W wielu filmach kręcono sceny właśnie w Alcatraz. Nic dziwnego, bo to bardzo klimatyczne miejsce i dość przerażające. Oglądałam zdjęcia turystów, którzy byli na wycieczce z przewodnikiem i szczerze mówiąc nie wiem czy sama bym się tam wybrała. W tych murach jest coś mrożącego krew w żyłach.
Od jakiegoś czasu interesuję się tematyką więzienną i Alcatraz jest jedyne w swoim rodzaju. Ze względu na rok, w którym zostało wzniesione, zalicza się do jednego z najstarszych, które działało w nietypowy sposób. Nie było tam możliwości resocjalizacji. Było to miejsce, w którym przebywało wielu najgroźniejszych przestępców i morderców i stanowiło dla takich jednostek schronienie. Niektóre źródła podają, że żadna próba ucieczki z tego więzienia, nie powiodła się, jednak to trochę zastanawiające, że 5 osób zaginęło i nigdy ich nie znaleziono. Jasne, możliwe, że utonęli, ale istnieje też prawdopodobieństwo, że udało im się uciec.