W teorii – sprzęt, który potrafi podsłuchiwać policję można kupić względnie tanio, nawet na portalach z ogłoszeniami. W praktyce – nie zawsze on działa i przede wszystkim nie na wszystkich częstotliwościach jest legalny. Tym bardziej, że przepisy i technologia szybko się zmieniają. Kiedy nie trzeba się bać, że przez nasłuchiwanie będziemy mieli kłopoty? Wyjaśniamy.
To, co słychać “w eterze” interesuje zwykle kierowców, którzy śledzą wydarzenia na drodze – najczęściej za pomocą CB-radia. Ze skanerów częstotliwości radiowych korzystają też miłośnicy lotnictwa, kolei i żeglarstwa.
Po drugiej stronie tej samej monety znajdą się jednak ci, którzy mają gorsze intencje – np. złodzieje udający laweciarzy. Dzięki podsłuchanym informacjom zjawiają się oni pierwsi na miejscu wypadku – jedynie po to, żeby zabrać samochód poszkodowanego w sobie tylko znanym kierunku. Nie mówiąc już o nasłuchiwaniu komunikacji służb porządkowych, które pilnują bezpieczeństwa w czasie imprez masowych czy spotkań politycznych.
W takim razie…
…czy podsłuchiwanie służb jest legalne?
Nie wymaga pozwolenia używanie urządzeń radiowych przeznaczonych wyłącznie do odbioru – art. 144 Prawa telekomunikacji.
Za podsłuchiwanie policji grozi grzywna 1000 zł, a nawet 2 lata więzienia. Patrząc jedynie na wspomniany paragraf, wydaje się to legalne, ale diabeł tkwi w szczegółach.
Zacznijmy od urządzeń. Samo korzystanie z tych, które jedynie pasywnie odbierają sygnały – według artykułu 144 Prawa telekomunikacji – jest legalne (choć i to nie jest takie oczywiste). Różnią się one od standardowych odbiorników jedynie większym zakresem częstotliwości.
Tuner SDR
Około 100 zł. Tyle wystarczy, żeby kupić odbiornik programowalny, czyli Software Defined Radio. Skaner SDR działa w tak szerokim paśmie, że obejmuje wyłapuje wszystkie fale radiowe – zgodnie z prawem. Czy da się podsłuchiwać policję w ten sposób? Fizycznie tak, jeśli służby nadają analogowo, bo SDR obejmuje też częstotliwości CB-radia oraz transmisji lotnictwa, wojska, a nawet stacji kosmicznych. Czy to legalne? Jasne, że nie.
Skanery częstotliwości radiowych
W rzeczywistości, skanery radiowe można legalnie wykorzystywać do odbierania transmisji morskiego ratownictwa. Marynarze i osoby prywatne z uprawnieniami żeglarza mają wręcz niepisany obowiązek słuchania takich transmisji w swojej okolicy. Dzięki temu wiedzą, czy ktoś na morzu nie potrzebuje pomocy.
osób kupiło w ciągu ostatnich 48h!
- 10 banków pamięci
- Funkcja Close Call RF
Co grozi za podsłuchiwanie policji?
Mimo że mówimy teraz jedynie o pasywnych odbiornikach, za nasłuchiwanie policji i służb bezpieczeństwa prokuratora może przytoczyć inny artykuł. Tym razem z Kodeksu karnego.
Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 – art. 267 par. 1 Kodeksu karnego.
Czy radio można uznać za urządzenie podsłuchowe? Prawo pozostawia sporo przestrzeni do interpretacji. Taki sprzęt po prostu pasywnie odbiera sygnały. Nie komunikuje się on z drugim urządzeniem, jak w sieci Wi-Fi. Podobną furtkę zostawia zresztą inny paragraf z tego artykułu.
Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem – art. 267 par. 3 Kodeksu karnego.
Ostatecznie, znaczenie mają intencje. Trafić na otwarty kanał komunikacji policji można nawet przypadkiem. Jeśli jednak udostępnimy komuś informacje, których dowiemy się w ten sposób – sąd nie będzie miał wątpliwości. Tym bardziej, kiedy transmisja była kodowana, a my ją odszyfrujemy – kara na pewno nas nie ominie. Wymiar? Od 1000 zł grzywny do dwóch lat więzienia.
Sprawa jest jeszcze bardziej oczywista przy sprzęcie, który nie tylko odbiera, ale też nadaje sygnał. Przykładem są:
Jak podsłuchiwać policję?
W Polsce – w przeciwieństwie do części zachodnich krajów – CB-radio jest legalne. Podobnie radia PMR, czyli krótkofalówki, które działają na częstotliwości 446 MHz. To sprzęt, który działa w dozwolonych pasmach – przynajmniej z założenia.
Docelowo skierowany jest on do kierowców, którzy chcą kontaktować się z innymi “mobilami” na drodze (CB-radia), firm ochroniarskich czy leśników (krótkofalówki).
Czy da się podsłuchiwać policję przez CB-radio? Tak. Jeśli jednak w czasie kontroli drogówki, w naszym aucie odezwie się oficer policji, będzie to znaczyło, że wyszliśmy poza dozwolone częstotliwości. Sprawa najpewniej skończy się w sądzie. Z kolei nadawanie w paśmie policyjnym to jeszcze gorszy pomysł.
osób kupiło w ciągu ostatnich 48h!
- 10 banków
- Funkcja Close Call RF
Czy da się podsłuchiwać policję? Transmisje analogowe i cyfrowe
Podział na odbieranie i nadawanie sygnału to nie wszystko, co trzeba mieć na uwadze. Przez wiele lat policję łatwo było podsłuchać, bo funkcjonariusze do komunikacji korzystali z częstotliwości analogowych – nieszyfrowanych. Były one dostępne dla każdego, kto odbierał pasmo w zakresie:
- od 172,000 MHz do 174,000 MHz,
- od 164,525 MHz do 168,475 MHz.
Obecnie służby coraz częściej wykorzystują transmisje cyfrowe – szyfrowane. To m.in. system Tetra stosowany w Niemczech czy Finlandii. Trzeba jednocześnie przyznać, że jest to już rozwiązanie dość leciwe – sięgające lat 90. W Polsce (od 2000 roku) Tetra działa tylko w 4 miastach: Warszawie, Łodzi, Krakowie i Szczecinie. Od niedawna rozwijany jest też system DMR Tier II.
DMR (Digital Mobile Radio) to cyfrowy standard łączności radiowej. W 2005 został stworzony przez ETSI – Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych.
Nawet jeśli odbierzemy taką transmisję cyfrową, to nie usłyszymy niczego poza szumem. Chyba że ktoś zdecyduje się odkodować sygnał. Wtedy, zgodnie z przepisami, które zacytowałem wcześniej, będzie to już “ominięcie zabezpieczeń” i “podpięcie się do sieci telekomunikacyjnej”. Czyli paragraf 267 Kodeksu karnego.
Czy da się podsłuchiwać policję? – FAQ
Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania!
Czy podsłuchiwanie służb jest legalne?
Na przykładzie policji. Jej komunikacja odbywa się analogowo lub cyfrowo. Pasma analogowe są otwarte dla wszystkich. Jeśli napotkasz transmisję funkcjonariuszy, wszystkie informacje musisz zachować dla siebie.
W razie przyłapania “na gorącym uczynku”, sprawa prawdopodobnie trafi jednak do sądu. Jest to jeszcze bardziej oczywiste w przypadku kanałów cyfrowych.
Co grozi za podsłuchiwanie służb?
Za złamanie zabezpieczeń cyfrowej komunikacji policji czy innych organów bezpieczeństwa, grozi kara od 1000 zł grzywny do 2 lat więzienia.
Czy CB-radio jest legalne?
Tak, korzystanie z CB-radia jest legalne. Urządzenie działa w paśmie częstotliwości dozwolonych dla wszystkich. Jeśli jednak wykorzystasz je do podsłuchiwania policji, będzie to oznaczało, że wyszedłeś poza ten zakres.