Nieograniczone możliwości, nowoczesne gadżety szpiegowskie i pościgi drogimi samochodami? Tylko w filmach. W rzeczywistości prywatny detektyw zawsze działa zgodnie z literą prawa. Jeśli więc chcesz skorzystać z jego usług, to musisz wiedzieć, jakich rzeczy dla Ciebie nie zrobi.
Uprawnienia prywatnego detektywa w Polsce
Aby pełnić usługi detektywistyczne w Polsce, niezbędne jest uzyskanie licencji. Zakres przyznawanych przez nią uprawnień reguluje ustawa z dnia 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych. Detektyw może podejmować działania w zakresie pozyskiwania, przetwarzania i udostępniania danych osobowych. Musi jednak liczyć się z licznymi ograniczeniami. Te wynikają przede wszystkim z zasad etyki oraz podstawowych praw człowieka.
Dopuszczalne metody detektywistyczne stanowią katalog otwarty, ale nie mogą ingerować w działania uprawnionych organów państwowych, np. policji lub prokuratury. Zakazane jest także korzystanie z ich środków pracy, a wszelkie dowody należy pozyskiwać w sposób legalny, z poszanowaniem prywatności obserwowanej osoby.
Przeczytaj także: Jak zostać prywatnym detektywem i uzyskać licencję detektywistyczną?
Czego nie zrobi detektyw? Przykłady
Jeśli decydujesz się na współpracę z profesjonalistą z wieloletnią praktyką i wysoką skutecznością w branży, takim jak detektyw Spy Shop, to nie możesz oczekiwać, że naruszy granice prawa. Odkryj 9 usług, których nie świadczy żaden szanujący się detektyw.
Nie sprawdzi stanu konta byłego męża
Stan konta jest tajemnicą bankową, do której dostęp mają jedynie uprawnione instytucje. Detektyw ustala źródła dochodu i zobowiązania wskazanej osoby, a także weryfikuje jej przeszłość finansową. Nie ma uprawnień komornika, więc nie stosuje środków przymusu, by zmusić kogoś do spłaty długów. W zakresie ustaleń majątkowych działa czysto informacyjnie. Dopiero zgromadzone dowody mogą posłużyć klientowi do dochodzenia roszczeń.
Nie zamontuje GPS w samochodzie obserwowanej osoby
Zamontowanie nadajnika GPS w telefonie lub samochodzie narusza prawo do prywatności osoby obserwowanej, dlatego jest zarezerwowane dla konkretnych instytucji i służb specjalnych. Analogicznie, detektyw nie może także wykorzystywać podsłuchów czy ukrytych kamer. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy klient prosi o zamontowanie tego typu urządzenia w pojeździe, który do niego należy.
Nie przesłucha świadka
Detektyw nie ma prawa legitymizowania osób, przeszukiwania i przesłuchiwania ich. Pozyskuje informacje poprzez biały wywiad, czyli korzysta jedynie z otwartych źródeł. Jako że zgromadzone dane są powszechnie dostępne, np. w Internecie, to ich wykorzystywanie jest legalne.
Nie zhakuje czyjegoś komputera lub telefonu
Nie proś detektywa o dostęp do laptopa swojej partnerki, bo przeszukiwanie go także wykracza poza jego uprawnienia. Jeśli jednak podejrzewasz, że to Ty padłeś ofiarą oprogramowania szpiegowskiego, to jak najbardziej możesz zwrócić się o pomoc.
Nie zatrudni się u konkurencji, by zdobyć informacje
Agencje detektywistyczne oferują usługi z zakresu wywiadu gospodarczego, ale podjęcie pracy u konkurencji nie mieści się w ich zakresie. Tego typu działanie byłoby przejawem szpiegostwa przemysłowego, za które grozi odpowiedzialność karna.
Nie sprawdzi numeru rejestracyjnego samochodu
Systemy, takie jak KSIP, PESEL i CEPiK udostępniają dane tylko uprawnionym organom i instytucjom, z którymi żaden detektyw nie współpracuje. Nie ma więc dostępu do numerów rejestracyjnych pojazdów, odbitek linii papilarnych czy adresów zameldowania obserwowanych osób, chyba że sam ustali te informacje.
Nie odbije ofiary z rąk porywaczy
W serialach detektyw jest bohaterem, który wyprzedzają policję i ratuje ofiarę porwania. W rzeczywistości, nawet jeśli szybciej zlokalizuje zaginioną osobę, to wszelkie działania pozostawia służbom. Wiąże się z tym inne ograniczenie uprawnień, a mianowicie zakaz zakuwania w kajdanki i używania środków przymusu.
Nie włamie się do czyjegoś mieszkania lub biura
Musisz mieć świadomość, że prywatny detektyw nie włamie się na prywatny teren, by znaleźć obciążające kogoś dowody. Nie będzie też podszywał się pod kogoś (listonosza czy hydraulika), by zostać wpuszczonym do mieszkania.
Nie ustali nazwiska kochanki męża w 24 godziny.
Detektyw prowadzi obserwacje tylko w miejscach publicznych. Korzysta tz legalnych, bezpiecznych metod, dlatego trwa to kilka dni, tygodni, a nawet miesięcy. Nie oczekuj więc, że dzień po podjęciu współpracy uda mu się ustalić wszystko, czego oczekujesz.
Przekroczenie uprawnień przez detektywa – konsekwencje
Nieuczciwy detektyw naraża się na utratę licencji niezbędnej do wykonywania zawodu, a także konsekwencje prawne. Jak wynika z wcześniej wspomnianej ustawy o usługach detektywistycznych, za działania niezgodne z przepisami, grozi mu:
- grzywna,
- kara ograniczenia wolności,
- kara pozbawienia wolności do lat 2.
Co więcej, dowody zgromadzone w nielegalny sposób będą dla Sądu nieważne, a klient agencji detektywistycznej także może odpowiadać za podżeganie do przestępstwa lub uczestniczenie w nim.
Uprawnienia detektywa – FAQ
Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania!
Jakie uprawnienia ma prywatny detektyw?
Uprawnienia prywatnego detektywa reguluje ustawa z dnia 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych. Wynika z niej, że osoba z ważną licencją detektywistyczną może pozyskiwać, przetwarzać i przekazywać klientowi informacje o osobach, przedmiotach oraz zdarzeniach.
Czy detektyw ma prawo mnie śledzić?
Detektyw może odmówić przyjęcia zlecenia z powodów etycznych. Dopóki jednak swoimi działaniami nie narusza prywatności obserwowanej osoby, to działa legalnie – ma prawo śledzić każdego.
Czy prywatny detektyw może wejść do domu?
Detektyw nie może wejść do czyjegoś mieszkania lub biura, chyba że jego klient jest właścicielem posesji i sam go zaprosi. Każde wejście na teren prywatny bez zgody właściciela łamie prawo.
Czy detektyw ma dostęp do billingów?
Operatorzy telefoniii komórkowych w Polsce nie udostępniają detektywom wykazów połączeń i treści smsów. Zgodnie z prawem, dostęp do billingów mogą uzyskać tylko uprawnione organy.
Czy prywatny detektyw może założyć podsłuch?
Prywatny detektyw nie może stosować ukrytych podsłuchów i kamer. Ustawa zakazuje wykorzystywania ich do zdobywania dowodów.
Czy detektyw może sprawdzić stan konta?
Tak jak w przypadku billingów, prywatny detektyw nie ma dostępu do informacji o stanie konta bankowego osoby obserwowanej.